Ông kể chuyện một kế toán viên mà ông biết. Bà bắt đầu làm ăn với vài đồng bạc vốn và một cái lò. Như vậy thì có nỗi lo lắng về tiền bạc nào mà họ không thắng nổi?
Tại sao vậy? Vì nó đã dạy cho ông biết an phận, cho biết rằng sức ông chịu được những cảnh đau đớn nhất đời, nó đã cho ông thấy lời này của thi sĩ John Milton là chí lý: "Đui không phải là khổ, không chịu được cảnh đui mới là khổ". Tiếng Anh của tôi hồi đó còn non lắm - thực sự thì chỉ kể như mới học được sáu tháng - nên nhiều chỗ tôi phải dựa vào bản dịch tiến Pháp. C Link kể trong cuốn Khám phá loại người.
Mỗi sáng khi tỉnh dậy, tôi tự bắt tôi kiểm điểm lại mọi lý do để tôi phải sung sướng: Trong người không đau đớn; được nghe những điệu nhạc êm đẹp phát ra từ máy truyền thanh; có những bạn tốt. Chỉ có nâng cao tư tưởng mới có thể thành công và tiến được thôi". Ông Warden Laives kể cho tôi nghe chuyện một tội nhân, vốn có nghề làm vườn, bị giam trong khám Sing Sing, mà vừa hát vừa trồng rau, xén bông bốn bức tường cao ngất.
Chắc chắn ta có những năng lực tiềm tàng mà có lẽ chưa bao giờ dùng tới. Quy tắc 2: Hết sức lo tận thiện, rồi giương cây dù cũ của bạn lên, mặc cho trận mưa chỉ trích chảy xuống sau lưng bạn. Không đầy mấy tuần sau tôi thấy vui vẻ và treo ở cửa buồng tôi một tấm bảng, cấm không cho hai người vào thăm một lượt.
Đây là nguyên nhân thứ nhất: Tài liệu ấy có nâng cao tin thần họ không?. Hai cuốn đó cực kì hấp dẫn, tôi say mê đọc, biết được một lối viết mới, một lối dạy học mới, toàn bằng thuật kể truyện.
Có thể rằng ông hay bắt bẻ quá không ai dám lại gần, nên không ai dám nghĩ tới sự cảm ơn chủ. Ấy vậy mà sau này tôi đã kiếm được một phưng pháp kết qủa đúng như thế. Trong những chương trên, tôi đã nói chúng ta nên làm gì khi bị chỉ trích một cách bất công.
Trước khi ông cho ra những phim danh tiếng như "Good Bye, Mr Chips" và "For whom the bell tolls", ông làm lâu năm tại một hãng địa ốc để luyện tài buôn bán. Bạn sẽ tự than: "Trời hỡi trời!" Nếu tôi hết được bệnh này thì tôi sẽ sung sướng tuyệt trần, thề không giờ còn lo buồn gì nữa". Trải qua bao thế kỷ, nhân loại đã quy phục những người theo gương Chúa Trời, nhất định không chịu để cho sự thù oán giày vò.
Thiệt thì đó là đánh cá, một lối đánhh cá khoa học, lấy luật trung bình là nền tảng vậy. Nhưng sau một chuỗi rủi ro không sao tả được, điều bất ngờ này liền xảy ra: Ông trở về Luân Đôn, hoàn toàn phá sản. Không khi nào tôi thấy con bò cái nổi nóng lên vì nắng dai làm cháy cỏ hoặc vì trời lạnh quá và mưa đá, hoặc vì con bò đực bạn trăm năm của nó o bế một con bò cái khác.
Muốn vậy, tôi đi lượm hàng chục cuốn dạy cách nói trước công chúng và bỏ mất một năm để chuyển những ý của họ sang bản thảo của tôi. Cả nhà đều được vui vẻ vì hết rảnh để lo nghĩ rồi. Chúng ta sầu não vì nghèo hơn gia đình ông Xoài; nhưng có lẽ ông Xoài cũng sầu não vì nghèo hơn gia đình ông Mít và ông Mít cũng nghèo hơn gia đình ông Ổi.
Tổng thống Lincoln và Tổng thống Washington đều phải vay tiền để đi tới Bạch cung, khi mới được bầu làm Tổng thống. Tinh thần của thuỷ thủ cao hơn. Sau đó tôi thấy một điều quan trọng, là nếu tôi làm việc như tôi thật tâm thích nó, thì rồi tôi thích nó một vài phần được.